Canon EF 85mm F/1.2 |
"Wat is een goede lens voor dromerige portretten?" Dat is een vraag die vaak gesteld wordt voorafgaand aan een workshop. Laat ik voorop stellen dat de beste lens (en camera) die er bestaat, de lens (en camera) is die je nu hebt! Want daar moet je het mee doen. En als je beide goed kent, dan zijn de mogelijkheden eindeloos. Want dan weet je ook precies wat je moet doen om het uiterste uit die lens te halen. Maar goed, dat was de vraag niet..
De eigenlijke vraag is: "Welke lens geeft de meeste achtergrondvervaging". Nu is dat afhankelijk van meerdere factoren maar om bij lensvraag te blijven, daar kan ik een kort antwoord op geven: dat is een lens met een groot diafragma. En dat zijn vrijwel altijd prime-lenzen. Oftewel een lens met een “walking zoom”. Dus waarmee je in- en uitzoomt met je voeten. Want met een prime kun je niet zoomen. Een prime lens is ook altijd lichtsterker dan een zoomlens. Dus deze heeft altijd een groter diafragma dan een zoomlens.
Het brandpuntafstand oftewel de lengte in millimeters van de lens bepaalt hoe vaag de achtergrond wordt vanaf een bepaalde afstand. Een langere lens haalt de achtergrond naar voren. Een kortere lens duwt deze naar achteren waardoor het lijkt alsof er heel veel ruimte is. Denk maar aan een groothoeklens die op je telefoon zit.
Eigenlijk kun je het zo zien: ons menselijk oog komt ongeveer overeen met een brandpuntafstand van 50-70mm. Alles wat korter dan 50mm duwt de achtergrond naar achteren (meer scherpte op de achtergrond) en alles wat langer is dan 70mm haalt deze dichterbij (vagere achtergrond). Hoe onscherp je achtergrond wordt hangt af van hoe dichtbij jij bij je onderwerp staat. Om een vage achtergrond met een 50mm te krijgen, zal je dus dicht op je onderwerp moeten gaan staan terwijl je diafragma open staat. Bijvoorbeeld bij een close-up portret. Bij een lens van bijvoorbeeld 85mm 1.8 kun je wat meer afstand nemen om dezelfde vage achtergrond te behouden. Bij 135 nog meer en bij 200mm kun je iemand (of een groep) helemaal scherp op de foto krijgen terwijl de achtergrond helemaal vaag is.
Ik houd van foto’s met een hele vage achtergrond waarop iemand gedeeltelijk- of helemaal te zien is. En dat betekent gezien het bovenstaande, dat ik lange primelenzen gebruik met een groot diafragma. Mijn favoriete lens is de 85mm F/1.2. Deze heb ik al jaren. En dat blijft nog steeds de lens die ik het liefste gebruik. Deze lens heeft iets magisch. Door zijn grote diafragma, die ik uitsluitend op F/1.2 gebruik, wordt de achtergrond echt heel bijzonder en dromerig terwijl mijn onderwerp haarscherp blijft! Daarnaast zit er een “foutje” in deze lens. Want hij geeft behoorlijk wat lens flare. Maar laat ik daar nu juist van houden. Daarnaast is mijn tweede favoriet de 135mm F/2.0. Deze heeft eigenlijk precies hetzelfde als de 85mm. Alleen kan ik met deze lens wat verderweg van mijn modellen staan en toch hetzelfde effect bereiken als met de 85mm. Ondanks dat het F/2.0 is. Dit komt dus door het brandpuntafstand van 135mm. Dus dat betekent dat het brandpuntafstand van een lens belangrijker is voor een vage achtergrond dan het diafragma. De keuze voor de één of andere lens hangt af van het plaatje wat ik in mijn hoofd heb en ook van de locatie. Want met een 135mm zal ik meer ruimte moeten hebben om naar achteren te kunnen lopen vanwege het brandpuntafstand. Binnenshuis wordt deze lens bijvoorbeeld voor mij onbruikbaar.
Kort gezegd: Een 50mm F/1.8 geeft een veel scherpere achtergrond dan een 200mm op F/4 als je met beide lenzen op dezelfde afstand van je onderwerp staat.
Canon EF 85mm F/1.2 |
Maar welk merk kies je nu? Nou, eerlijk gezegd zijn er tegenwoordig geen slechte lenzen meer. Of je nu voor Canon, Sigma, Sony, Nikon, Samyang of wat dan ook gaat, allemaal zijn ze wel goed. Sommige zijn zelfs té goed. Want tegenwoordig zijn deze zo belachelijk scherp dat je elke rimpel ziet. En daar wordt niemand blij van.. Tenminste.. ik niet. Wat belangrijker is, is dat de lens qua gevoel bij je moet passen. Eigenlijk is het net zoals met auto’s. Je hebt een Tesla of een BMW. Beide topauto’s met dezelfde snufjes en overbodige toeters en bellen. Uiteindelijk brengen ze je allebei van A naar B. Het verschil zit 'm in welke auto jij prettiger vind rijden. En waar jij je meer comfortabel in voelt terwijl je veel lange reizen maakt. Zo is dat ook met lenzen (en camera’s). Het moet goed in je hand liggen. Bij je passen en je ook zin geven om veel foto’s mee te maken. Wat heb je aan een dure lens die supergoed is maar je bijna niet gebruikt omdat ie te zwaar of te log is? Dus advies geven over welke lens de juiste is, dat kan ik maar tot bepaalde hoogte. Veel hangt van jou gevoel, stijl en “feel” af.
Mijn advies is dan ook altijd om eerst een lens te huren om te kijken of ie prettig in je hand ligt en je uitdaagt om te fotograferen. Want dan kun je pas een goede keuze maken. Dat geldt overigens ook voor het aanschaffen van een camera.
Tijdens mijn workshops en de opleiding fotografie komt de “ultieme lens vraag” ook vaak voorbij. En aangezien ik wel wat lenzen heb, mogen ze deze altijd gebruiken en uitproberen of het wat voor ze is. Op basis daarvan kun je dan achteraf veel beter een keuze maken. Want je kunt beter 1x je geld goed uitgeven dan 2x halfbakken, toch? Heb je een keus gemaakt, dan is het vooral belangrijk om goed de tijd te nemen o de lens te leren kennen. En dat leer je alleen door er veel, heel veel mee te fotograferen. Als je elke dag in een andere auto rijdt, dan wen je ook nooit aan een bepaalde auto. En kom je er ook nooit achter wat voor een bijzonders die auto misschien wel kan. Zo is dat dus ook met een lens. Oefenen, oefenen, oefenen. Ik heb zelfs met mijn favoriete lens, de 85mm, ooit een hele bruiloft gefotografeerd! Echt, ik kan ondertussen lezen en schrijven met mijn favoriet. En dat is geen talent hoor. Dat komt gewoon doordat ik er heel veel mee gefotografeerd heb en niet- of nauwelijks wissel van lenzen. Ik kan toch maar met 1 lens tegelijk fotograferen.
Conclusie
Terugkomend op de vraag welk lens nu het beste is voor dromerige portretten? Elke lens met een groot diafragma zolang je maar dichtbij genoeg staat en weet wat het licht doet. Maar een prime lens (met groot diafragma) vanaf 85mm is toch echt wel iets wat ik zou adviseren. Zelfs de 100mm of 105mm macro is altijd een betere keuze dan bijvoorbeeld een 24-70mm F/2.8. Juist deze Macrolens is perfect voor portretten vanwege de 100mm. De enige zoomlens die in aanmerking komt voor dromerige portretten vanaf een grote afstand is een 70-200mm F/2.8 of zelfs de F/4.0. Dan wel helemaal ingezoomd op 200mm. Maar uiteindelijk is de keus aan jou.
Mocht je de juiste lens hebben en willen weten hoe je nu die dromerige portretten maakt of hoe je het natuurlijke licht gebruikt? Dan ben je uiteraard van harte welkom om mee te doen tijdens een van mijn workshops zoals bijvoorbeeld "De magie van het licht!" En heb je een Canon camera? Dan mag je altijd een of meerdere van mijn lenzen gebruiken tijdens een workshop om te kijken of dit wat voor je is.
Canon EF 85mm F/1.2 |
Sigma 135mm Art F/1.8 |
Sigma 135mm Art F/1.8 |
Een reactie posten